Atasözleri | En Güzel, Kısa, Anlamlı, Türkçe Atasözleri

Atasözleri

Atasözlerinin temelleri bir hayli eskiye dayanmaktadır. Hatta şöyle ki 11. yüzyılda yeni yeni derlenmesi ve toplanması esas alınmıştır. Bu anlamda ilk Türkçe atasözleri sözlüğü olarak Divanü Lugati’t – Türk karşınıza çıkacaktır. Kaşgarlı Mahmut tarafından derlenmiş olan pek çok atasözü, tek bir kitap halinde sunulmuştur. Geçmişin izlerini taşıdığı belli olan atasözleri halkın malıdır. Yani kişiden kişiye farklılık gösteren anlamlar içermedikleri açıktır. Aynı biçimde de söylenmesine özen gösterilir. Beraberinde yine aynı anlamlara sahip olmaları söz konusudur.

En güzel atasözleri birkaç cümle kurmak yerine, belirtmek istediğiniz şeyi anında ifade etmek için tasarlanmıştır. Yani sadece tek bir atasözü eşliğinde kendinizi ifade etmeniz söz konusudur. Bu anlamda atasözlerinin diğer yazı türlerinden ayıran ilk özelliği, kısa ve özlü olmasıdır. Şöyle ki roman ya da deneme yazılarında pek çok cümle temel alınır. Bu cümlelerin bir araya gelmesi halinde de konu ortaya çıkarılır. Sonuç olarak birkaç cümle üzerinden konunun ifade edilmesi sağlanmaktadır. Atasözlerinde ise;

• 1 ya da en fazla 2 cümle üzerinden konuya değinilir.
• Tek bir güme içerisinde tüm duygularınızı belirtmiş olursunuz.
• Duygu ve düşüncelerin tek bir cümlede ifade edilme sanatıdır diyebiliriz.

Atasözleri kalıplamış oldukları için de kişiden kişiye farklı anlamlar taşımazlar. Yine diğer yazı türlerinden ayrılan bir diğer özelliği de budur. Örneğin romanda farklı sonuçlar çıkarılabilir ve herkeste farklı duygular çağrıştırabilir. Ancak atasözlerinde durum böyle değildir. Direk olarak kalıplaşmış olan duygu ile düşüncülerin ifade edilmesi esas alınır.

En Güzel Atasözleri

Sevilen iş ne kadar uzun sürse de yapmaktan asla vazgeçilmez.

Abdal olanın arkadaşlığı sadece kendi köyünü görene kadar sürer.

Kimi arkadaşlıklar sadece iş bitinceye kadardır.

Varlıklı ama akılsız olan kişiler. Tüm mallarını hızlı telef ederler.

Aç olana 8 tane örtü örtmüşler yine de uyumamış.

Acele eden hem sonuç alamaz.

Yolda kalmamak için acele etmemek gerekiyor.

Baba malını acele tüketen evlat var yolda.

Babanın gösterdiği sanattır oğlanlara miras kalan.

Babanın verdiği bağdan geçinen oğul, babaya bir tane üzüm verememiş.

Olmayacak işe çok fazla zaman harcanmaz.

Çağırdıkları zaman gitmeye erinme ama çağırmadıkları zaman da etraflarda çok görünme.

Çalışan kişinin evde yatanda hakkı bulunuyor.

Durduk yere birinin kapısını çalarsan, gün gelir senin kapını da çalan çok olur.

Tencereye ne koyarsan kaşığından da o olacaktır.

Tencerenin içinde balın olsun, uzak diyarlardan arılar bile gelir.

Deli deliyi karşılar, imam ölüleri bekler.

Başın ağrısa ne çare, ecel geldi artık cihan başına.

Cami duvarına pisletmek için ecelinin gelmesini bekliyor.

Başı eğilen kişinin canı acıtılmaz.

Doğru söylemek için eğri oturman gerekebilir.

Ayıp olan fakirlik değildir. Ayıp olan tembellik yapmaktır.

Deliğe sığamayan fare üstüne bir diğer kuyruğuna peynir başlamış.

Mezara müsait olan başlar faydasızdır.

Fazla artıktan yani maldan zarar gelmez.

Fakirin tavuğu bile birer birer yumurtlamayı tercih eder.

Yoksul kişilerin yuvalarını Allah derler toplar.

Gelen birine git demek yakışmaz.

Gençlik zamanlarının ne kadar değerli olduğu, yaşlanınca anlaşılır.

Mekke’ye giderek ne hacı olur ne de hoca.

Tekkeye gitmekle dede olunmaz.

Batılın gitmesi için Hak’ın gelmesi gerekiyormuş.

Anlamlı Atasözleri

Kimsenin hakkı yerde durmaz.

Haram maldan şifa gelmez.

Haramı dövmek için keçi tutsan ne fayda.

Hastalıkta sağlıkta bizler için.

Hatasız insan olur mu hiç.

Selden gelen herşey yine suya hapis olur.

Aslanın nasıl olduğunu yattığı yerden anlayabilirsiniz.

Kol kırılsa da içine yeller girmiştir bir kere.

Kitapsız gelişem çocuklar susuz kalmış çiçeklere benzerler.

Rüzgarı koysan bir yere arkasından hortum getirir.

Soban eğri dursun, dumanın yine de doğru bir şekilde göğe yükselir.

Kurtlardan komşularına zarar gelmez.

Komşusuna bugün gülen yarın aynı şey ile imtihan edilir.

Güneş doğana kadar ne olur biter.

Işıldayan demirin paslanması zordur.

Kendi kendine eden ağlamaz.

Öfkesi ile yol alan kaza geçirir.

Tatlı dil ile tüm kötülüklere son verilir.

Sevmeyi bilmeyen ne şarkı söyler ne de keman çalar.

Yelpaze kullanarak koca bir sisi dağıtmanız mümkün değildir.

Tabiat kadınlara önce güzelliği verir, sonra ise aynı şekilde geri alır.

İnsanlar önce dış görünümleri ile ağırlanır, sonra için ile de uğurlanmaktadır.

Ağacın yüksek olduğuna bakmamak lazım, yine yaprakları yerlere saçılır.

Kadınlar gölgeye benzer. Önünde gidene koşar, arkasında gelenden kaçar.

Evlenmeden önce uyanık olun, evlenince ise gözleri açık tutmaktan korkun.

Yaşadıkça değil yaşamadıkça ihtiyarlanır insan.

Gerçekten seviyorsan ayrıldıktan sonra da unutmazsın.

Kadınlar yaşlarını 2 türlü söylerler. Ya kaybedecek birşeyi kalmadığı için ya da kazanacak bişey kalmadığı için.

Türkçe Atasözleri

Şansın geç gelsin ama iyi gelsin.

Batıl olanlar gerçek inancın düşmanıdır.

Kadınlar yaşını sakladığı zaman, erkekler ise sakladıklarında ihtiyar olmuşlardır.

Sadece 1 yıl ata binmek, ömür boyunca eşeğe binmekten daha doğrudur.

Nisan yağmurları arkasından Mayıs güllerini getirmektedir.

Yatağa uzandığın anda tüm dert elbiselerini çıkarmayı unutmamalısın.

Acıların en büyüğü sessiz olanlarıdır.

Üzüntü küçük olunca dile dökülür, büyük olunca ise dilde kalır.

Bir kere aldatan kişi ile 2 kere affeden kişli suçludur.

Sadece 1 kere doğarız ama binbir şekilde de ölmeye öğreniriz.

Hakkı yiyen onu hazmetmekte güçlük çeker.

İntikamını almak için zaman en güçlü ilaç olacaktır.

Düşmanın belli olanı, gizli dosttan daha hayırlıdır.

Pişman olmak istemiyorsan önce verip vermemeyi düşünmek lazım.

Keseler ayrı ayrı olsa da kardeş kardeştir.

Sarımsak gelin olup gitmişte 1 yıl kokusu üzerinde kalmış.

Oğlanlar babalarından yazıyı, kızlar ise annelerinden gezmeyi öğrenir.

Canı süt, kaymak isteyenlerin yanında mandalar çok olur.

Işığını erken yakanlar, sabahları ateşleyecek bir kibrit bile bulamaz.

Ayın akşamdan doğduğu zaman öksüzler hırsızlık yaparmış.

Domuzu paralı boyunlukla görenler, Ağa diye yanına koşmuşlar.

Hekim olamayan candan, hoca olmayan ise dinden edermiş.

Ramazan aylarında yalanı bol olan kimseler, bayramlarda gün yüzü göremezler.

Şubatın sonu ile Mart’ın başından hayır gelmez.

Babanın çocuklara bıraktığı servet, mum misali bereketsiz kalır.

Cahil olanlar meyve vermeyen ağaç gibi kalakalır.

Cahil ile dostluk kurmaktansa, alim ile düşmanlık et daha iyidir.

Dağlar üst üste gelebilir ama evler üst üst gelemez.

Dağların birbirine kavuşması zordur ama insanlar her yerde kavuşur.

Ecele çare bulan yoktur.

Fakirler oynamak ister, davullardan ses gelmez.

Fakirlere pazarsız denmez, akılsız denir.

Acele dikilen ağaç, pişmanlık meyveleri verir.

Köpeklerin her ettiği dua kabul edilseydi, yukarıdan kemikler eksik olmazdı.

Karşındaki kişiyi nasıl bilirsin demişler, kendim gibi demiş.

Yiyenden değil bakandan korkmak gerekir.

Kızlar önce beşiğe arkasından da çeyize hazırlanır.

Üzerine kırk yıl ecel yağsa da, zamanı gelince ölüm gelir.

En Kısa Atasözleri

Çıplak olana 40 hırsız gelse nafile.

Keskin olan sirke sadece kendi kabına zarar verir.

Cinsi kötü olana umut bağlama, cinsi kötü olan yine cinsine yakışır.

Kaşığı verirken dikkatli ol, gün gelir sapı gözünü dağlar.

Açlığını karnını doyuramayacağını yerlerde dile getirme.

Kalem en derin kılıçlardan dahi üstündür.

Evden kaçan kızların çeyizleri pamuk gibi olur.

Balık kaçıyorsa hepsinden büyüktür.

İyiliğe iyilik ile gidilir, kötülüğe ise iyilik ile gitmek herkese göre değil.

Lafı edilirken gelen kişi, yeğdir.

Ere varmak için acele eden kızın bahtı açık olmaz.

Köpek köpeği ısırmaz.

İşi olanlar şahitliğe, parası olanlar ise kefilliğe meraklıdır.

İstersen sen kara olursun, vermezse o.

İstediklerini dile getirenler gün gelir istemediklerini duymak zorunda kalabilir.

İnsan değilmez. Doğduğunda ne ise öldüğünde de öyle kalır.

İnsanlar kocar ama gönüllerin kocaması zordur.

İki ayrı başı bir kazanda kaynatmak mümkün değildir.

İğneleri kendi eline, çuvaldızları da diğer ellere batırmak yeğdir.

Önce ibadetini arkasından da kabahatini gizlemeyi ihmal etme.

Hac olmak için ısmarlama yapılmaz.

Isıran köpeklerin dişleri gizli kalır.

Atı değiştirmek için ırmağa gelmemen gerekir.

Kaşık yapmak kolaydır. Önemli olan sapını yapabilmek.

Herkesin aklı pazarda satılmış. Yine herkes kendi aklını satın almış.

Her zaman birbiri ile bir değildir.

Atılan her taştan zarar gelmez.

Dostun eskisini aramak yeğdir.

Herşeyi yenile ama dostu yenileme.

Şaka deyip geçme, içinde mutlaka gerçeklik vardır.

Hasta yatandan değil, eceli kapıya gelenden korkmak gerek.

Hamala semerinden zarar gelmez.

Güzeli anlamak için gözlerine, yiğiti anlamak için de sözlerine bakmak gerek.

Güneş olmayan her yerde hastalıklar başa çıkar.

Gözünle görmedikçe inanma ve söyleme.

Gözler herşeyi görür, gönüller ise çekmeye razıdır.

Dağ görünüyorsa uzak değildir.

Çok gezen ayaklar gün gelir taşa takılır.

Dostunu anlamak için kötü günleri bekle.

Faydalı olmayan başlar, gün gelir mezarda yatar.

Eşek olana semerler havada uçuşur.

Emanetle yola çıkan, tez elden geri döner.

Atasözlerinin Konusu Hakkında

Atasözleri ve anlamları öncelikle bölgelere bağlı olarak farklılık göstermektedir. Bölgelerden ziyade ülkelerin dahi göz önünde bulundurulması esas alınır. Mesela ülkemize özgü olan atasözlerinde tarihi değerlere önem verilir. Şöyle ki içerisinde kahramanlık ya da yiğitlik niteliklerine yer veren atasözleri bir hayli fazladır. Bunlardan ziyade çiftçilikten kaynaklı olarak it ve at gibi hayvan isimlerine sahip atasözleri de mevcut durumda.

Ülkemizin dışından örnek vermek gerekirse Almanya temel alınabilir. Mesela Alman atasözleri içerisinde de kartal çok fazla geçmektedir. Yine tarihsel ve geçim kaynakları temel alınarak atasözleri belirlenmiştir. Kısacası konuların değişiklik gösterme nedenleri olarak;

• Ülkelerin geçmiş tarihleri
• Evrensel ve toplumsal düzenleri
• İyi ile kötü olguları göz önünde bulundurulur.

Atasözlerinin Özellikleri Nelerdir?

Atasözleri anlamlı birkaç cümleden ibaret değildir. Bunun dışında halkın düşüncelerini de ifade ettiği için bir hayli önem arz etmektedir. Özellikleri arasında da başı bu durum çekiyor. Nitekim atasözünün doğduğu ülke ya da bölgeden temel duygular aktarılır. Duygu ve düşüncelerin birkaç cümleden ifade edilmelisidir. Hemen arkasından ulusal olması da en önemli özellikleri arasında gösterilir.

Direk olarak söyleyen ile söylenilen kişilerin ruhlarına hitap etmesi dikkat çekmektedir. Kesin tavırlara ve anlamlara sahip olduğu için de değiştirilmesi mümkün değildir. Gerek sözlerin gerekse anlamların kişiden kişiye farklılık göstermesi söz konusu olmuyor. İnandırıcı oldukları da açıktır. Bunların arkasından;

• Anlatımı açık olduğu için süslü cümlelere yer verilmez.
• Yalın sözlerden istenilenin anında anlatılması esas alınmaktadır.
• Ahlaklı olmaya yönelik anlamlara da sahiptirler.
• Mecazlı anlatımın temel alındığı da açıktır.

Atasözleri Nasıl Açıklanır?

Atasözleri ve açıklamaları önceden de söylediğimiz gibi değiştirilemez. Öyle ki başta sözlerin değiştirilmesi anlamlarında farklılık yaratır. Bunun yanı sıra direk olarak var olan bir atasözü üzerinden de anlam değişikliklerine yer verilmez. Geçmişten bugüne kadar ne anlama sahipse, sabit kalmaktadır. Yani herkesin kabul etmesi gereken tek bir anlama sahiptir. Evrensel olması ve halkın ortak malı şeklinde ifade edilmesi de değişikliğe müsait olmadığını göstermektedir.

Pinterest Sayfa Linkimiz: https://tr.pinterest.com/pin/591308626093868528/